سنت صحابه (اصول)سنت صحابه به قول، فعل و تقریر صحابه پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم اطلاق میشود. ۱ - تعریفسنت صحابه به معنای قول (گفتار)، فعل (کردار) و تقریر هر یک از صحابه پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم است. ۲ - دیدگاه شیعه و اهل سنتدانشمندان اصولی چه امامی و چه اهل سنت بر این دیدگاه اتفاق دارند که سنت، همان گفتار، کردار و تقریر رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلّم است. ۳ - اختلاف میان شیعه و سنی در سنتآنچه میان ایشان مورد اختلاف است، اطلاق سنت بر قول، فعل و تقریر صحابه پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم و امامان معصوم علیهمالسلام است. برخی از دانشمندان اهل سنت همچون « شاطبی » در «الموافقات» معتقدند قول، فعل و تقریر صحابه نیز سنت به شمار میآید و همانند سنت رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلّم حجیت و اعتبار دارد، در حالی که شامل روش امامان علیهمالسّلام نمیشود. علمای امامیه بر این عقیدهاند که قول، فعل و تقریر امامان معصوم علیهمالسّلام نیز سنت است، ولی قول، فعل و تقریر صحابه غیر معصوم سنت نیست. ۴ - منظور از صحابیدر بحث سنت صحابه، به صحابی به عنوان فردی که مصاحبت رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلّم را درک کرده است نظر میشود، چه در زمره راویان و مجتهدان باشد و چه نباشد، اما در بحث مذهب صحابی ، به صحابی از این نظر که راوی و یا مجتهد است نظر میشود و عمل او مورد بحث قرار میگیرد. [۲]
جناتی، محمد ابراهیم، منابع اجتهاد (از دیدگاه مذاهب اسلامی)، ص۷۵.
[۳]
مقالات اصولی، موسوی بجنوردی، محمد، ص۲۵.
[۴]
بحرالعلوم، محمد، الاجتهاد اصوله و احکامه، ص۷۰.
۵ - عناوین مرتبطمذهب صحابه. ۶ - پانویس
۷ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۹۱، برگرفته از مقاله «سنت صحابه». |